سندروم پای بیقرار | ۴ عامل اصلی ایجاد و چگونگی پیشگیری از آن

سندروم پای بیقرار Restless leg syndrome یک اختلال سیستم عصبی است که باعث می شود فرد تمایل شدیدی به حرکت دادن پاهای خود در زمان استراحت یا خواب داشته باشد. این اختلال می تواند باعث کاهش کیفیت خواب، افسردگی، اضطراب، کاهش بهره وری و کیفیت زندگی شود. علل این اختلال هنوز کاملا مشخص نیستند. برای درمان این بیماری می توانید به کلنیک ویستان مراجعه کنید.

این کلنیک یک مرکز تخصصی ستون فقرات و دیسک کمر در غرب تهران است،که با بهترین فوق تخصص ستون فقرات و گردن و فوق تخصص طب فیزیکی و توانبخشی همکاری می کند و همچنین این کلنیک با استفاده از تجهیزات پیشرفته و روش های نوین درمانی، خدمات درمانی متنوعی را به بیماران مبتلا به سندروم پای بیقرار Restless leg syndrome ارائه می دهد.

سندروم پای بیقرار چیست؟

سندروم پای بیقرار Restless leg syndrome بر اثر یک اختلال سیستم عصبی به وجود می آید که موجب می شود بیمار تمایل شدیدی به حرکت دادن پاهای خود در زمان استراحت یا خواب داشته باشد. این سندروم می تواند باعث افسردگی، کاهش کیفیت خواب، اضطراب، کیفیت زندگی و کاهش بهره وری شود.

فرد مبتلا احساس ناخوشایندی مانند گزگز، مورمور، سوزش، درد و کشش یا حرکت حشرات روی پوست در پاها می کند که تنها با تکان دادن آرام می شود. این احساسات معمولا در دو طرف بدن رخ می دهند و گاهی تنها یک طرف بدن را درگیر می کنند. بعضی اوقات این احساسات در بازو یا قفسه سینه نیز دیده می شوند.

علت سندروم پای بیقرار چیست؟

علت سندروم پای بیقرار Restless leg syndrome هنوز کاملا مشخص نیست اما برخی از عوامل موثر مانند کمبود آهن، بیماری های کلیوی، دیابت، پارکینسون، بارداری و ژنتیک شناسایی شده اند. برخی از تحقیقات نشان می دهند که این اختلال با نقص در سیستم دوپامینرژیک مغز که در کنترل حرکت و خواب نقش دارد، ارتباط دارد.

همچنین برخی از داروها مانند ضد افسردگی ها، آنتی هیستامین ها و ضد انعقادها می توانند علائم سندروم پای بی قرار را تشدید کنند.

بیشتر بدانید: بهترین مرکز درمان میوپاتی در ایران کجاست؟

علائم سندروم پای بیقرار

علائم سندروم پای بیقرار Restless leg syndrome به شرح زیر می باشد:

• احساس ناخوشایندی مانند گزگز، مورمور، سوزش، درد و کشش یا حرکت حشرات روی پوست در پاها که تنها با تکان دادن آرام می شود.
• احساس اجبار برای حرکت دادن پاها برای رفع این احساسات
• بدتر شدن علائم در زمان استراحت یا خواب
• بهبود علائم با فعالیت یا راه
• تغییر شدت و زمان آغاز علائم بسته به نوع سندروم
• دیده شدن علائم در هر دو پا و گاهی در یک طرف بدن یا در بازوها
• کاهش کیفیت خواب و خستگی در روز
• اختلال دوره ای حرکتی اندام در برخی از بیماران

بیشتر بدانید: سندروم پای بیقرار | 10 راهکار طبیعی جهت مقابله با این بیماری

انواع سندروم پای بیقرار

همانطور که می دانید اختلال سیستم عصبی موجب ایجاد سندروم پای بیقرار Restless leg syndrome شود. سندروم پای بی قرار به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم می شود:

نوع اولیه یا ایدیوپاتیک

علت ایجاد آن نامشخص است. ممکن است از کودکی یا بزرگسالی آغاز شود اما حتما آغاز آن قبل از چهل سالگی خواهد بود. ممکن است علت ژنتیکی داشته باشد و متاسفانه مادام العمر است. علائم این نوع سندروم ابتدا خفیف بوده و با گذشت زمان شدید تر می شوند.

نوع ثانویه

علت سندروم ثانویه، یک بیماری دیگر مانند دیابت، کمبود آهن، نارسایی کلیوی، پارکینسون، بارداری و … است. این نوع پس از ۴۵ سالگی آغاز می شود و ربطی به وراثت و ژنتیک ندارد. علائم سندروم ثانویه ناگهانی آغاز می شود و شدت آن در طول زمان ثابت است.

بیشتر بدانید: هزینه پی آر پی شانه چقدر است؟

بیشتر بدانید: بهترین متخصص فلج بلز صورت در تهران 1403!!

تشخیص سندرم پای بیقرار چگونه می باشد؟

تشخیص سندروم پای بی قرار Restless leg syndrome بر اساس علائم بالینی و معیارهای اساسی زیر انجام می شود:

• احساس ناخوشایندی یا اجبار برای حرکت دادن پاها، به خصوص همراه با احساسات غیرعادی مانند گزگز، مورمور، سوزش و …
• شروع یا تشدید علائم در زمان استراحت یا خواب
• بهبود علائم با حرکت یا فعالیت
• بدتر شدن علائم در عصر یا شب
• عدم وجود علت دیگری برای علائم

برای تشخیص سندروم پای بی قرار ، پزشک ممکن است آزمایش های خونی برای بررسی میزان آهن، فریتین، کراتینین، گلوکز و … انجام دهد. همچنین ممکن است نوار مغزی یا نوار عضله و عصب برای بررسی اختلالات دیگری که می توانند علائم مشابه ی داشته باشند، انجام شود. در برخی موارد، ممکن است نیاز به انجام آزمایش خواب برای بررسی کیفیت خواب و اختلال دوره ای حرکتی اندام باشد.

درمان سندروم پای بیقرار چگونه می باشد؟

درمان سندروم پای بی قرار Restless leg syndrome بستگی به علت و شدت علائم آن دارد. برخی از روش های درمانی عبارتند از:

داروهای دوپامینرژیک

این داروها با افزایش سطح دوپامین در مغز، علائم سندروم پای بی قرار را کاهش می دهند. مثال هایی از این داروها عبارتند از لوودوپا، پرامیپکسول، روپینیرول و روتیگوتین

بنزودیازپین ها

این داروها با ایجاد آرامش و خواب آوری، علائم سندروم پای بیقرار را کنترل می کنند. این داروها عبارتند از: کلونازپام، دیازپام، لورازپام و تمازپام

آپیوئیدها

آپیوئیدها با کاهش درد و ایجاد احساس خوشایند، علائم سندروم پای بی قرار Restless leg syndrome را تسکین می دهند. برخی از این داروها عبارتند از: کدئین، ترامادول، اکسیکدون و متادون

آنتی کنولسان ها

این داروها با کاهش فعالیت عصبی، علائم سندروم پای بیقرار را مهار می کنند. مثال هایی از این داروها عبارتند از گاباپنتین، پرگابالین و کاربامازپین

آهن

اگر سطح آهن در خون کم باشد، ممکن است علائم سندروم پای بیقرار را تشدید کند. در این صورت، مصرف مکمل های آهن می تواند مفید باشد. علاوه بر داروها، روش های غیردارویی نیز می توانند در درمان سندروم پای بیقرار Restless leg syndrome کمک کنند. برخی از این روش ها عبارتند از:

تغییر سبک زندگی

از مصرف الکل، کافئین، دخانیات و داروهای بدون نسخه که می توانند علائم را بدتر کنند، خودداری کنید. همچنین سعی کنید خواب منظم و کافی داشته باشید و استرس خود را کنترل کنید.

رژیم غذایی

از مصرف غذاهای سالم و متنوع که حاوی ویتامین ها، مواد معدنی و آنتیاکسیدان ها هستند، برای تقویت سیستم عصبی استفاده کنید. از مصرف غذاهای سنگین و چرب در شب خودداری کنید.

ورزش

ورزش های متوسط مانند پیاده روی، دوچرخه سواری، شنا و یوگا می توانند به بهبود خواب، کاهش استرس و تقویت عضلات کمک کنند. اما از ورزش های شدید و نزدیک به زمان خواب خودداری کنید.

ماساژ

ماساژ پاها با روغن های گیاهی می تواند به کاهش اسپاس مهای عضلانی، افزایش خونرسانی و تسکین علائم سندروم پای بیقرار کمک کند.

حمام گرم

حمام گرم قبل از خواب می تواند به آرامش عضلات، کاهش درد و بهبود خواب منجر شود.

تحریک عصبی

تحریک عصبی با استفاده از دستگاه های الکتریکی می تواند با ارسال سیگنال های الکتریکی به مغز، علائم سندروم پای بیقرار را کاهش دهد. این روش معمولا برای موارد شدید و مقاوم در برابر داروها استفاده می شود.

بیشتر بدانید: آیا عصب آسیب دیده قابل درمان است؟

تاثیرات سندروم پای بیقرار بر روی سلامت جسمی و روان  

برخی از تاثیرات سندروم پای بیقرار بر روی سلامت جسمی و روانی عبارتند از:

کمبود خواب

افراد مبتلا به سندروم پای بیقرار Restless leg syndrome معمولا دچار اختلال خواب می شوند و نمی توانند به خواب عمیق بروند. این موضوع می تواند باعث خستگی، خواب آلودگی، کاهش تمرکز، اختلال حافظه، افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی، دیابت، فشار خون و چاقی شود.

افسردگی و اضطراب

افراد مبتلا به سندروم پای بیقرار ممکن است دچار اختلالات خلقی مانند افسردگی و اضطراب شوند. این اختلالات می توانند باعث کاهش اعتماد به نفس، احساس بی ارزشی، افزایش استرس، افزایش خطر خودکشی و کاهش کیفیت زندگی شوند.

کاهش بهره وری و بازدهی

کسانی که مبتلا به سندروم پای بیقرار هستند ممکن است در محل کار یا مدرسه دچار مشکلاتی شوند. این مشکلات می توانند شامل کاهش عملکرد، افزایش خطا، افزایش غیبت، افزایش تصادفات و افزایش خطر اخراج شدن باشند.

اختلال در روابط شخصی

افراد مبتلا به سندروم پای بیقرار ممکن است در روابط خود با خانواده، دوستان، همکاران و همسر دچار مشکلاتی شوند. این مشکلات می توانند شامل کاهش ارتباط، کاهش همدلی، کاهش احساس نزدیکی، کاهش احساس عشق و افزایش احساس تنهایی باشند.

درمان سندروم پای بیقرار با طب سنتی

سندروم پای بیقرار Restless leg syndrome یک اختلال عصبی و احساس ناخوشایند در پاهاست که معمولا در زمان استراحت یا خواب بیشتر اتفاق می افتد. در طب سنتی ایران، سندروم پای بیقرار به عنوان «ضعف رجل و بطوء مشی» شناخته شده است. برخی از علل این بیماری از دیدگاه طب سنتی عبارتند از:

• تجمع بلغم لزج یا جصی در پاها
• غلیظ شدن سودا و ایجاد حرارت و خشکی در پاها
• ریزش ماده یا نزل های با جنس سودای محترقه یا مره محترقه به پاها
• غلبه ریاح در اندام ها و ایجاد حرکت و بیقراری در پاها

برای درمان سندروم پای بیقرار با طب سنتی، برخی از راه هایی که می توانید انجام دهید عبارتند از:

هر روز ورزش کنید.

ورزش های متوسط مانند پیاده روی، دوچرخه سواری، شنا و یوگا می توانند به بهبود خواب، کاهش استرس و تقویت عضلات کمک کنند.

در ابتدا و انتهای هر روز پاهای خود را دراز کنید.

این کار می تواند به کاهش اسپاسم های عضلانی و افزایش خون رسانی به پاها منجر شود.

پاهای خود را مرتب ماساژ دهید.

ماساژ پاها با روغن های گیاهی مانند روغن زیتون، روغن بادام، روغن آویشن و روغن زنجبیل می تواند به کاهش اسپاسم های عضلانی، افزایش خون رسانی و تسکین علائم سندروم پای بیقرار کمک کند.

خودداری از خوردن غذای سنگین نزدیک به زمان خواب

غذاهای سنگین و چرب می توانند باعث افزایش بلغم و جصی در بدن شوند و علائم را بدتر کنند.

برنامه خواب منظمی داشته باشید.

سعی کنید هر شب به موقع و به اندازه کافی بخوابید. از مصرف الکل، کافئین، دخانیات و داروهای بدون نسخه که می توانند خواب را مختل کنند، خودداری کنید. از محیط خواب آرام، تاریک، خنک و راحت استفاده کنید.

سعی کنید استرس روزانه خود را مدیریت کنید.

استرس می تواند باعث افزایش سودا و حرارت در بدن شود و علائم را شدیدتر کند. برای کاهش استرس، می توانید از روش های مانند تنفس عمیق، ذکر، دعا، مدیتیشن، موسیقی درمانی و طبیعت درمانی استفاده کنید.

قبل از خواب پاهای خود را در آب گرم خیس کنید.

آب گرم می تواند به آرامش عضلات، کاهش درد و بهبود خواب منجر شود.

درمان سندروم پای بیقرار با جوراب

درمان سندروم پای بی قرار به شدت علائم و علت آن بستگی دارد. برخی از راه های درمان این اختلال همانطور که قبلا به آن اشاره کردیم، شامل تغییرات سبک زندگی، مکمل های آهن و ویتامین، دستگاه های فشاری یا ارتعاشی، و داروهای مختلف می باشد.

یکی از روش های درمانی که ممکن است برای برخی از بیماران مفید باشد، استفاده از جوراب هایی مخصوص می باشد. این جوراب ها به نقاط خاصی از پا فشار وارد می کنند. این فشار باعث می شود که پیام هایی به مغز ارسال شوند که جوابشان، فرمان آرام شدن به عضلات تحت تاثیر است. این جوراب ها معمولا ساق بلند و ساق ضخیم هستند و می توانند در طول روز یا شب استفاده شوند.

سندروم پای بیقرار در بارداری

سندروم پای بیقرار در بارداری یک مشکل شایع است که تقریبا ۱۵ تا ۴۰ درصد زنان باردار را تحت تاثیر قرار می دهد. این مشکل معمولا در سه ماهه سوم بارداری شروع می شود و بعد از زایمان از بین می رود.

علت دقیق سندروم پای بیقرار در بارداری مشخص نیست، اما برخی از عوامل ممکن است در آن نقش داشته باشند، مانند:

عوامل ژنتیکی

اگر شما یا خانواده تان قبلا دچار سندروم پای بیقرار بوده اید، احتمال دارد در بارداری هم این مشکل را داشته باشید.

عوامل هورمونی

افزایش سطح هورمون های استرادیول و پروژسترون در بارداری می تواند باعث اختلال در سطح دوپامین در مغز شود و علائم سندروم پای بیقرار را تشدید کند.

عوامل غذایی

کمبود آهن، اسید فولیک، مگنزیم یا ویتامین B12 می تواند باعث کاهش تولید دوپامین در مغز شود و علائم سندروم پای بیقرار را افزایش دهد.

عوامل محیطی

استرس، کمخوابی، افسردگی، آلرژی به برخی از غذاها، مصرف الکل، کافئین، دخانیات یا برخی از داروها می تواند باعث افزایش تحریک پذیری عصبی شود و علائم سندروم پای بیقرار را بدتر کند.

چه عواملی می توانند خطر ابتلا به سندروم پای بیقرار را افزایش دهند؟

برخی از عواملی که می توانند خطر ابتلا به سندروم پای بیقرار را افزایش دهند عبارتند از:

جنسیت

زنان دو برابر مردان احتمال ابتلا به این سندروم را دارند.

سن

این سندروم معمولا با بالا رفتن سن شدیدتر می شود و بیشتر در افراد بالای ۴۵ سال دیده می شود.

سابقه خانوادگی

اگر سایر اعضای خانواده به این سندروم مبتلا باشند، احتمال ابتلای شما بیشتر است.

کمبود آهن

آهن یک عنصر مهم برای تولید دوپامین است که در کنترل حرکت و خلق وخو نقش دارد. کمبود آهن می تواند باعث کاهش دوپامین شده و علائم سندروم پای بیقرار را تشدید کند.

بیماری های مزمن

برخی از بیماری های مزمن مانند دیابت، نارسایی کلیوی، پارکینسون، نوروپاتی و مولتیپل اسکلروزیس می توانند باعث اختلال در عملکرد سیستم عصبی شده و سندروم پای بیقرار را تحریک کنند.

بارداری

برخی از زنان باردار ممکن است در سه ماهه آخر بارداری علائم سندروم پای بیقرار را تجربه کنند. این ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی، کمبود آهن یا فشار روی عروق پا باشد. معمولا این علائم پس از زایمان از بین میروند.

داروها

برخی از داروها ممکن است علائم سندروم پای بیقرار را تشدید کنند. این داروها شامل داروهای ضد تهوع، ضد روان پریشی، ضد افسردگی و برخی از داروهای ضد سرماخوردگی و آلرژی هستند.

مواد محرک

مواد محرک مانند کافئین، الکل، تنباکو و داروهای بدون نسخه ممکن است علائم سندروم پای بیقرار را تشدید کنند. این مواد می توانند باعث اختلال در خواب، کاهش دوپامین و افزایش استرس شوند. بنابراین بهتر است از مصرف این مواد خودداری کنید یا آنها را به حداقل برسانید.

چه نوع پزشکی می تواند به درمان سندروم پای بیقرار کمک کند؟

برای درمان سندروم پای بیقرار ، ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک باشد. پزشک می تواند علت این سندروم را شناسایی کند و داروها یا راه های درمانی مناسب را تجویز کند. برخی از پزشکانی که می توانند به درمان این سندروم کمک کنند عبارتند از:

متخصص مغز و اعصاب (نورولوژیست)

این پزشک می تواند با انجام آزمایش های عصبی و خونی، علت این سندروم را بررسی کند و داروهایی را تجویز کند که می توانند علائم را کاهش دهند. برخی از این داروها عبارتند از داروهای دوپامینرژیک، بنزودیازپین ها، آپیوئیدها و داروهای ضد تشنج

متخصص اختلالات خواب

متخصص اختلالات خواب می تواند با انجام آزمایش های خواب، میزان تاثیر این سندروم بر کیفیت خواب و سلامت روانی را ارزیابی کند و راه های بهبود خواب را پیشنهاد کند. این راه ها می توانند شامل تغییرات در روال خواب، محیط خواب، رژیم غذایی و فعالیت بدنی باشند.

متخصص طب سنتی

این پزشک می تواند با استفاده از روش های درمانی مکمل مانند گیاه درمانی، ماساژ، زالودرمانی، موسیقی درمانی و طب اسلامی، علائم این سندروم را کاهش دهد و تعادل بدن و روح را ایجاد کند.

چه زمانی برای سندروم پای بیقرار باید به پزشک مراجعه کنیم؟

سندروم پای بیقرار در اثر یک اختلال عصبی به وجود می آید که موجب برهم زدن آرامش فرد می شود. زمانی شما برای سندروم پای بیقرار باید به پزشک مراجعه کنید اگر:

• علائم سندروم پای بیقرار شما را در طول روز یا شب آزار می دهد و باعث می شود که نتوانید به خوبی بخوابید یا استراحت کنید.
• علائم سندروم پای بیقرار شما را در انجام کارهای روزمره، تمرکز، یادگیری، یا روابط شخصی مشکل دار کند.
• شما علائمی مانند کمبود آهن، نارسایی کلیوی، دیابت، پارکینسون، یا بارداری دارید که می توانند علت سندروم پای بیقرار ثانویه باشند.
• علائم این سندروم بعد از مصرف داروهایی مانند آنتی هیستامین ها، آنتی دپرسان ها، آنتی پسیکوتیک ها، یا آنتی نوزلی ها بدتر می شود.

بهترین مرکز درمان سندروم پای بیقرار در تهران

برای درمان سندروم پای بیقرار، ممکن است لازم باشد به یک پزشک متخصص مغز و اعصاب یا یک پزشک فوق تخصص مراجعه کنید. این پزشکان با انجام آزمایش های لازم و تجویز داروها یا روش های غیردارویی می توانند سندروم پای بیقرار را مدیریت کنند.

بهترین مرکز درمان سندروم پای بیقرار در تهران ممکن است به شرایط و نیازهای هر بیمار بستگی داشته باشد. کلینیک ویستان یکی از مراکز برتر درمان سندروم پای بیقرار در تهران است که دارای پزشکان مجرب و کادری متعهد می باشد.

بهترین دکتر درمان سندروم پای بیقرار در تهران

متخصص سندروم پای بیقرار در تهران باید دارای ویژگی هایی باشد که انتخاب او را برای بیماران آسان تر کند. این ویژگی ها عبارتند از:

مراقبت محور بیمار

دکتر سندروم پای بیقرار Restless leg syndrome باید نیازهای فردی، اجتماعی و روانی بیمار را مدنظر قرار دهد و بیمار را در مرکز توجه خود ببیند. این مراقبت باعث می شود که بیمار از درمان راضی باشد و کیفیت زندگی او افزایش یابد.

همکاری با متخصصان دیگر

پزشک متخصص سندروم پای بیقرار در تهران باید بتواند با سایر متخصصان مانند روان پزشکان و جراحان مغز و اعصاب هماهنگی کند. این هماهنگی باعث می شود که درمان سندروم پای بیقرار Restless leg syndrome به صورت جامع و کارآمد انجام شود.

ارتباط موثر با بیمار

بهترین دکتر سندروم پای بیقرار در تهران باید بتواند با بیمار به خوبی صحبت کند و نیازها، انتظارات و نگرانی های بیمار را شناسایی کند. این ارتباط باعث می شود که بیمار به پزشک اعتماد کند و به درمان او پیروی کند.

صلاحیت بالینی

بهترین دکتر سندروم پای بیقرار در تهران باید دارای مدرک تخصصی مغز و اعصاب باشد. این مدارک نشان دهنده تخصص و تجربه پزشک در زمینه سندروم پای بیقرار هستند.

برخی از پزشکانی که به عنوان بهترین متخصص سندروم پای بیقرار در تهران معروف هستند عبارتند از:

• دکتر مهسا موسوی
• دکتر شبنم رفیع زاده
• دکتر شهربانو کاظمی

سخن آخر

سندروم پای بیقرار یک اختلال عصبی است که باعث احساس ناراحتی و اجبار به حرکت پاها می شود. این اختلال می تواند کیفیت خواب و زندگی را تحت تاثیر قرار دهد. برای درمان سندروم پای بیقرار می توانید به کلینیک تخصصی ویستان که در تهران می باشد، مراجعه کنید. این کلینیک با استفاده از تجهیزات پیشرفته و روش های نوین، خدمات درمانی با کیفیتی را به بیماران ارائه می دهد.