فتق دیسک کمر چیست؛ علت، علائم و درمان فتق دیسک کمر خفیف و شدید

• فهرست مطالب
• فتق دیسک کمر چیست؟
• مشکلات دیسک کمر
• علائم دیسک کمر
• راه های تشخیص دیسک کمر
• راه های درمان
• عمل جراحی برای فتق دیسک کمر
• سخن پایانی

دیسک کمر معمولاً در افراد میانسالی که فعالیت های سنگین انجام می دهند به وجود می آید، اما در بیشتر موارد به سرعت اتفاق نمی افتد. فتق دیسک کمر معمولاً در قسمت تحتانی کمر رخ می دهد. در برخی موارد، این مشکل گردن (ستون فقرات گردنی) را درگیر می کند، اما به ندرت در قسمت تحتانی کمر رخ می دهد.

فتق دیسک کمر ممکن است در برخی موارد بسیار دردناک باشد، اما برخی از افراد با روش های درمانی غیرحراجی ممکن است پس از چند هفته یا چند ماه بهبود یابند.

در مراحل اولیه بیماری، تومور کمر را می توان با یک گزینه نادر درمان کرد. در صورتی که دیسک کمر شما به روش های درمانی مقاومت نشان بدهد یا برای شما بسیار دردناک باشد متخصصان کمر و ستون فقرات ما با تجربه خود می توانند با روش های درمانی غیر تهاجمی به شما در بهبود کمردرد کمک کنند.

فیزیوتراپیست می تواند به شما در درمان این بیماری با کمک فیزیوتراپی کمک کند. ما پیشرو در ارائه درمان دیسک کمر هستیم که کمتر از جراحی تهاجمی است.

فتق دیسک کمر چیست؟

ستون فقرات از استخوانهایی به نام مهره تشکیل شده است که طناب نخاعی و ریشه های عصبی را احاطه کرده و از آنها محافظت می کند. مهره ها با دیسک بین مهره ای از هم جدا می شوند. دیسک بین مهره ای به عنوان یک بالشتک عمل می کند که ضربه ها را جذب کرده و انعطاف پذیری ستون فقرات را افزایش می دهد. این دیسک ها از یک ژل نرم (nucleus pulposus) تشکیل شده است که توسط یک حلقه محکم از غضروف فیبری (annulus fibrosus) احاطه شده است.

در مراحل ایجاد دیسک و فتق دیسک زمانی این عارضه زمانی ایجاد می شود که هسته پالپوزوس که نرم است بیرون زده و به کانال نخاع نفوذ کند. به این برآمدگی دیسک یا فتق دیسک کمر می گویند این برآمدگی عارضه ای است که می تواند باعث فشردگی ریشه عصب شده و به آن آسیب برساند.

بیشتر دیسک های کمر بین مهره های چهارم و پنجم کمری یا بین مهره پنجم کمری و ساکروم ایجاد می شود. فتق دیسک گردن اغلب بین مهره های پنجم و ششم گردنی یا بین مهره های ششم و هفتم گردنی رخ می دهد.

خطرات بیماری دیسک کمر چیست؟

اگرچه سن شایع ترین خطر برای دیسک کمر است، اما عدم تحرک بدنی می تواند باعث ضعیف شدن عضلات پشت و شکم شود که ممکن است به درستی از ستون فقرات حمایت نکنند. صدمات کمر نیز زمانی افزایش می‌یابد که افرادی که معمولاً فعالیت بدنی ندارند در فعالیت‌های بیش از حد سخت شرکت کنند. کارهایی که نیاز به بلند کردن اجسام سنگین و پیچاندن ستون فقرات دارند نیز می توانند باعث آسیب به کمر شوند.

مشکلات فتق دیسک کمر چگونه ایجاد می شود؟

در بزرگسالی، دیسک‌های بین مهره‌ها در فرآیندی به نام انحطاط دیسک تخریب می‌شوند و فضای بین مهره‌ها را باریک می‌کنند و خطر فتق دیسک کمر را افزایش می‌دهند. برخی از عواملی که باعث فتق دیسک کمر می شوند عبارتند از:

• آسیب کمر یا گردن
• تنش
• چاقی و اضافه وزن: اضافه وزن بدن باعث ایجاد فشار اضافی بر روی دیسک های کمر می شود.
• سیگار کشیدن: تصور می‌شود که سیگار باعث کاهش اکسیژن رسانی به دیسک‌ها می‌شود و این مسئله باعث می‌شود سرعت تجزیه دیسک ها سریع تر شود.
• رانندگی طولانی مدت و مداوم: نشستن طولانی مدت همراه با لرزش موتور وسیله نقلیه می تواند به ستون فقرات فشار وارد کند.
• بی تحرک بودن: ورزش منظم می تواند به جلوگیری از فتق دیسک کمر کمک کند.
• نوع مشاغل: افرادی که از نظر فیزیکی مشاغل سختی دارند، بیشتر در معرض خطر مشکلات کمر هستند. انجام اموری مانند بلند کردن و جابه جا کردن مکرر اجسام، کشیدن، هل دادن، خم شدن به طرفین و چرخاندن نیز می تواند خطر فتق دیسک کمر را افزایش دهد.

دیسک کمر خفیف

فتق دیسک کمر خفیف با پارگی حلقوی شروع می شود. در این مرحله، دیسک کمر سالم است و تنها یک ترک کوچک در لایه سخت بیرونی دارد. وقتی دیسک کمر سنگین‌ تر می‌شود، فرد وارد فاز افتادگی دیسک شده است: در این حالت، هسته پالپوزوس که دیسک بین مهره‌ای است و از ماده ژل مانندی تشکیل شده است، از حالت طبیعی خود حرکت کرده، اما همچنان چسبیده است.

در این شرایط برای کنترل درد ناشی از دیسک کمر خفیف از فیزیوتراپی ستون فقرات می شود. داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن را می توان برای کنترل کمردرد خفیف استفاده کرد.

دیسک کمرشدید

مرحله اول فتق دیسک کمر شدید است. در این مرحله هسته نرم به سختی سخت شکسته شده است، پوشش سختی که قسمت بیرونی دیسک بین مهره ای را تشکیل می دهد و از ماده نرم در مرکز محافظت می کند. دیسک با سنگین شدن دیسک کمر، مرحله جدا شدن دیسک شروع می شود که در آن مواد داخلی دیسک بین مهره ای (nucleus pulposus) از طریق پارگی دیواره بیرونی دیسک نشت می کند و از دیسک جدا می شود. جراحی برای بیماران مبتلا به درد شدید ناشی از بیماری دیسک کمر ضروری است.

علائم فتق دیسک کمر

شدت ناراحتی می تواند خفیف، شدید و ناتوان کننده باشد. معمولاً علائم فتق دیسک کمر با بیرون زدگی فرآیند ریشه عصبی از سطح ستون فقرات در یک طرف بدن دیده می شود. رادیکولوپاتی ریشه های عصبی را از بین می برد و باعث ایجاد درد، بی حسی و ضعف در ناحیه ای که عصب به پایان می رسد می شود.

علائم فتق دیسک عبارتند از:

• درد در قسمت پایین کمر
• کشیدن درد در پشت ساق پا (سیاتیک نامیده می شود زیرا درد به سمت عصب سیاتیک می رود)
• گزگز و بی حسی در باسن یا پاها (پارستزیا)
• از دست دادن کنترل روده و مثانه
• ضعف در یک یا هر دو پا

راه تشیخص دیسک کمر

معاینه فیزیکی ممکن است کاهش حس، ضعف یا رفلکس های تاندون را در ناحیه آسیب عصبی نشان دهد. برای اثبات فتق دیسک کمر، تست بالا بردن پا انجام می شود.

1. بررسی عکس از ناحیه دیسک کمر
2. اشعه ایکس از ستون فقرات فتق دیسک را نشان می دهد، اما نمی تواند اطلاعاتی در مورد خود دیسک ارائه دهد.
3. ترموگرافی کامپیوتری (CT) جزئیات بیشتری را در مورد ساختارهای ستون فقرات ارائه می دهد.
4. تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) از امواج رادیویی و یک آهنربای قدرتمند برای گرفتن عکس‌های اضافی از ساختار ستون فقرات و بافت‌های اطراف استفاده می‌کند.
5. میلوگرام شامل تزریق یک رنگ به مایع مغزی نخاعی است که می تواند نخاع را در اشعه ایکس نشان دهد.
6. تست اعصاب
7. الکترومیوگرافی فعالیت عضلانی و عصبی را اندازه گیری می کند.
8. یک آزمایش هدایت عصبی چگونگی حرکت سیگنال ها در طول اعصاب را بررسی می کند.

فیزیوتراپی برای فتق دیسک کمر

به طور کلی، رویکردهای غیرجراحی برای درمان فتق دیسک کمر دردناک در 90 درصد بیماران استفاده می شود. درمان های اصلی که ما استفاده می کنیم عبارتند از:

1. درمان دارویی

یکی از راه های درمان فتق دیسک کمر بدون جراحی، استفاده از دارو است.

• داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن می توانند درد و تورم را کاهش دهند
• داروهای مانند سیکلوبنزاپرین اسپاسم عضلانی را رفع می کند. یکی از عوارض این دارو خواب آلودگی می باشد.
• داروهای آسیب عصبی (درد نوروپاتیک)، از جمله پره گابالین، گاباپنتین و دولوکستین. سرگیجه، خستگی و خواب آلودگی از عوارض این داروها است.
• برای تسکین درد شدید از مواد مخدری مانند اکسی کدون و هیدروکودون استفاده می شود. یبوست و حالت تهوع از عوارض این داروها هستند.
• داروهای استروئیدی اپیدورال (تزریق شده در فضای پشت کیسه مایع نخاعی) تورم و درد را کاهش می دهند.

2. جراحی بسته دیسک کمر

درمان بسته شدن دیسک کمر با روش های کم تهاجمی و ایمن که تاثیر بسزایی در کاهش پیشرفت بیماری و درد ناشی از آن خواهد داشت. از جمله این روش ها می توان به انواع مختلف تزریق از جمله تزریق اپیدورال، تزریق بلوک سریع، اوزون تراپی، رادیوفرکوئنسی، پی آر پی و جراحی لیزر اشاره کرد.

3. فیزیوتراپی

فیزیوتراپی و تمرینات تقویت کمر موثرتر از استراحت در بستر هستند. فیزیوتراپی معمولا نقش مهمی در تسریع روند بهبود دیسک کمر دارد. علاوه بر تسکین درد، این درمان ها به شما یاد می دهند که چگونه از بدن خود در برابر آسیب های ناف در آینده محافظت کنید.

4. لیزر درمانی

لیزر درمانی روشی موثر و ایمن برای درمان کمردرد و کمردرد در سنین مختلف است. لیزر درمانی یک درمان بدون درد، غیر تهاجمی و غیر جراحی است که عوارض جانبی ندارد.

لیزر درمانی یک روش پزشکی است که از انرژی متمرکز لیزر برای درمان درد و تورم استفاده می کند.

5. روش درمانی TENS

دستگاه های TENS از جریان الکتریکی برای تحریک عضلات سفت اما نه دردناک استفاده می کنند. الکترودها بر روی پوست قرار می گیرند و جریان های الکتریکی ضعیف به نقاط کلیدی در امتداد مسیرهای عصبی فرستاده می شوند و فعالیت ماهیچه ها را کاهش می دهند. به نظر می رسد این روش باعث کاهش اندورفین، مسکن های طبیعی بدن می شود.

6.کمربندها (بریس)

کمربندهای طبی یک درمان طولانی مدت برای فتق دیسک در پشت نیستند، اما می توانند به بیماران کمک کنند، در حالی که درمان های دیگر برای جلوگیری از خم شدن گردن و کمر وجود دارد. یک کمربند طبیعی به بهبود وضعیت بدن کمک می کند، که جزء بسیار مهم ستون فقرات سالم است.

7.درمان دستی

درمان دستی توسط فیزیوتراپیست ها و متخصصان توانبخشی به کاهش درد و تسریع روند بهبودی کمک می کند. اگر درد شدید باشد یا علائم به مدت ۲ تا ۴ هفته ادامه داشته باشد، درمان دستی ارتوپدی ضروری است.

8. ماساژ درمانی

این روش برای درمان فتق دیسک اثبات شده نیست، اما خطر و عوارض جانبی ندارد. البته اگر پوکی استخوان، ترومبوز وریدی، عفونت های پوستی، زخم های باز یا کلسیفیکاسیون در نزدیکی محل ماساژ دارید، ماساژ درمانی برای شما مناسب نیست.

9.کشش

هدف از کشش ستون فقرات کاهش اثرات گرانش بر ستون فقرات است. فتق دیسک به دلیل کشش آهسته استخوان ها ایجاد می شود. این مانند یک لاستیک پنچر است که با برداشتن فشار هنگام بلند کردن زیر ماشین شکل خود را از دست می دهد. این روش در ستون فقرات و رحم قابل استفاده است.

در ویدیوی زیر چند حرکت ورزشی برای درمان خانگی کمر درد نشان داده شده است.

https://backneck.ir/wp-content/uploads/2023/07/درمان-دیسک-کمر-1.mp4

عمل جراحی برا فتق دیسک کمر

موارد بسیار خفیف که بدون جراحی درمان می شوند. با این حال، اگر درد، ضعف پیشرونده یا مشکل در راه رفتن بعد از شش هفته از بین نرود، ممکن است دیسک کمر آسیب دیده و نیاز به جراحی باشد. بیماری های فوری مانند سندرم کوادا اکوینا برای جلوگیری از آسیب دائمی عصبی و اختلال عملکردی نیاز به جراحی فوری دارند.

تنها درصد کمی از بیماران مبتلا به فتق دیسک کمر نیاز به جراحی دارند. جراحی ستون فقرات معمولاً تنها پس از یک دوره درمان غیرجراحی که علائم دردناک را کاهش نداده باشد یا برای بیمارانی که علائم زیر را تجربه می کنند توصیه می شود:

• ضعف عضلانی
• مشکل در راه رفتن
• از دست دادن کنترل مثانه یا روده
• میکرودیسک کتومی رایج ترین روشی که برای درمان فتق دیسک منفرد استفاده می شود میکرو دیسک کتومی است. این روش از طریق یک برش کوچک در سطح فتق دیسک انجام می شود و اغلب شامل استفاده از میکروسکوپ است.

قسمت فتق شده دیسک همراه با هر قطعه اضافی که به عصب نخاعی فشار وارد می کند برداشته می شود.

دیسک کتومی آندوسکوپی یک گزینه جراحی جدیدتر برای درمان فتق دیسک منفرد، دیسک کتومی آندوسکوپی است. این روش کم تهاجمی شامل استفاده از یک آندوسکوپ، یک لوله نازک با دوربین است که به جراح اجازه می دهد تا ناحیه آسیب دیده را تجسم کرده و به آن دسترسی پیدا کند. این روش مشابه روش آرتروسکوپی است که معمولاً در زانو، لگن و باید استفاده می شود

مزایای بالقوه دیسک کتومی آندوسکوپی عبارتند از:

• برش های کوچکتر
• کاهش جای زخم
• زمان نقاهت کوتاه تر
• در صورت وجود فتق دیسک کمر در بیش از یک سطح، ممکن است یک عمل جراحی باز با برش بزرگتر مورد نیاز باشد.

پزشک یا فیزیوتراپ شما ممکن است یک برنامه پیاده روی ساده (مانند 30 دقیقه در روز)، همراه با تمرینات خاص را برای کمک به بازگرداندن قدرت و انعطاف پذیری به کمر و پاها توصیه کند. برای کاهش خطر فتق دیسک کمر مکرر، ممکن است در چند هفته اول پس از جراحی از خم شدن و بلند کردن منع شوید.

عوارض جراحی دیسک کمر

با درمان جراحی و غیرجراحی، تا 20 تا 25 درصد احتمال دارد که دیسک دوباره در طول زندگی شما فتق کند.

خطر درمان غیرجراحی این است که علائم شما ممکن است مدت زیادی طول بکشد تا از بین بروند. بیمارانی که قبل از انتخاب جراحی برای مدت طولانی درمان غیرجراحی را امتحان می کنند ممکن است نسبت به بیمارانی که زودتر جراحی را انتخاب می کنند، درد و عملکرد کمتری را تجربه کنند. مطالعات نشان می دهد که نتایج جراحی در حدود 9 تا 12 ماه، پس از انجام عمل جراحی ظاهر خواهد شد. پزشک شما در مورد مدت زمانی که باید اقدامات غیرجراحی را قبل از در نظر گرفتن جراحی انجام دهید، با شما صحبت خواهد کرد.

خطرات جراحی خطرات جزئی در ارتباط با هر عمل جراحی وجود دارد. اینها شامل خونریزی، عفونت و واکنش به بیهوشی است.

عوارض خاص جراحی فتق دیسک عبارتند از:

• آسیب عصبی
• عفونت
• پارگی کیسه ای که اعصاب را می پوشاند (به این پارگی دورال می گویند)
• هماتوم (جمع شدن خون در خارج از رگ های خونی) که باعث فشردگی عصب می شود
• فتق دیسک کمر مکرر (دیسک بارها و بارها فتق می کند)
• نیاز به جراحی بیشتر

به طور کلی، نتایج جراحی میکرودیسک کتومی به طور کلی بسیار خوب است. بیماران تمایل بیشتری به بهبود درد پا نسبت به کمر درد دارند. اکثر بیماران پس از یک دوره بهبودی پس از جراحی می توانند فعالیت های عادی خود را از سر بگیرند. به طور معمول، اولین علامتی که بهبود می یابد، درد است، به دنبال آن قدرت کلی پا، و سپس احساس.

در حالی که نتایج اولیه دیسک کتومی آندوسکوپی امیدوارکننده است، جراحان ستون فقرات به پیشرفت این تکنیک ادامه خواهند داد. نتایج طولانی مدت و اثربخشی دیسک کتومی آندوسکوپی در مقایسه با جراحی باز هنوز در حال مطالعه است.

در سال های اخیر تحقیقات گسترده ای در مورد درمان فتق دیسک کمر صورت گرفته است. پزشک شما می تواند در مورد مزایا و معایب درمان جراحی و غیرجراحی با شما صحبت کند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر درد شما افزایش یافت یا اگر در کنترل روده یا مثانه دچار مشکل شدید، با پزشک خود تماس بگیرید.

نکات کلیدی در مورد بیماری دیسک کمر

1- بیماری دیسک کمر ممکن است زمانی رخ دهد که دیسکی در ناحیه کمر ستون فقرات از بین ناحیه استخوانی ستون فقرات برآمده یا فتق کند.

2- بیماری دیسک کمر باعث کمردرد و درد و ضعف پا می شود که با حرکت و فعالیت بدتر می شود.

3- اولین قدم در درمان، کاهش درد و کاهش خطر آسیب بیشتر به ستون فقرات است.

4- اگر درمان های اولیه به بهبود بیمار کمک نکند، ممکن است جراحی در نظر گرفته شود.

سخن پایانی

شما می توانید با بلند کردن صحیح اجسام، نشستن صحیح، ایستادن صحیح و حفظ وضعیت صحیح از فتق دیسک کمر جلوگیری کنید. هنگام بلند کردن اجسام سنگین، باید از عضلات پا به جای پشت خود استفاده کنید و هنگام بلند کردن اجسام سنگین از پیچ خوردن خودداری کنید.

ورزش منظم منجر به حفظ وزن سالم، تقویت عضلات و افزایش انعطاف پذیری می شود که سلامت ستون فقرات را بهبود می بخشد و خطر فتق دیسک را کاهش می دهد.